Örümcek İpeği Üreten Keçiler

Örümcek İpeği Üreten Keçiler

Bilim adamlarının süper güçlü malzemeler üretme yolundaki arayışları devam ediyor. Daha önce bu konuda yapılan araştırmalarda kısmi başarılar sağlanmış ve elde edilen malzemeler birçok yerde kullanım imkanına kavuşmuştu. Örneğin örümceğin ipeğinin kimyasal yapısından ilham alınarak üretilen “Kevlar” ilk olarak otomobil lastiklerindeki çeliğin yerini olması için tasarlanmıştı. Günümüzde ise Kevlar kendine sınırsız kullanım alanı bulmuş durumda:

Mars’a yolculuk için tasarlanan Pathfinder’daki hava yastığı kirişlerinde, jet uçaklarında bulunan yolcuları koruyucu kalkanlarda, büyük gemiler ve süper tankerleri bağlamak için kullanılan küçük çaplı hafif iplerin yapımında, daha hafif ve daha güçlü tenis raketlerinin yapımında. Kevlar her ne kadar güçlü ve hafif olsa da bazı dezavantajlara da sahip. Örneğin kurşun geçirmez yelek yapımında kullanılan Kevlar, çok sert olduğu için giyen kişinin hareket kabiliyetini kısıtlıyor. Bu nedenle çeviklik ve hız gerektiren işlerde kullanım açısından çok da uygun değil. Aynı zamanda Kevlar suyu emebiliyor ve doğal etkenlere karşı da diğer malzemeler kadar dayanıklı değil. Ayrıca yüksek çekme gücüne karşın Kevların sıkıştırılma gücü oldukça az. Dolayısıyla Kevlarda hala bazı düzeltmelerin yapılması gerekiyor.(1)

Kevlarla ilgili tüm bu yetersizlikler, çapı bir milimetrenin binde birinden daha küçük olmasına karşın, aynı kalınlıktaki çelik telden beş kat daha sağlam olan örümceğin ipeğinin kusursuz bir tasarım harikası olduğunu göstermeye yetiyor.(2)

Örümcek

Ünlü bilim dergisi National Geographic’in 2001 Ağustos ayında yayınlanan sayısında “sanatları ile evrimciler için bir bilmece olan örümcekler” başlığı altında bu canlılar incelenmiştir. Ünlü biyolog Bill Eberhard dergiye yapmış olduğu açıklamada örümceklerin bilinçli hareketlerini ve ürettikleri mükemmel ağları şöyle tarif etmiştir:

“Tahmin edilmesi güç bir ortamda, aslında kör ve sınırlı bir sinir sistemine sahip bir canlı tarafından inşa edilmiş karmaşık bir yapı var. Örümceğin yaptıkları insanlara göre oldukça kompleks hesaplamalar: Açılan deliğin büyüklüğü? Ne kadar ipek kaldığı? Hangi bağlantı noktalarının uygun olduğu? Örümcekler  aynı şeyi tekrar tekrar yapan küçük robotlar değiller. Kesinlikle aptal değil akıllı canlılar.”(3)

Keçi

Süper güçlü malzeme arayışındaki en heyecan verici gelişmelerden biri örümcek ipeği üretme çalışmaları. Şimdi bilim adamları ipeğin kimyasal yapısının taklit edildiği malzemeler üretmek yerine örümcek ipeğini doğrudan üretmeyi hedefliyorlar. Ancak örümcekler gibi iplikçik üretmek, ineklerden süt elde etmek kadar kolay değil. Çünkü yeterli miktarda ipek toplamak için çok geniş alanlara ihtiyaç var ve bu durum hiç de ekonomik değil. Üstelik örümcekler birbirlerini yeme eğiliminde oldukları için yüksek miktarda ipek toplamak oldukça zor.

Tüm bu nedenlerle Nexia adlı kuruluş, ABD ve Kanada savunma bakanlıklarıyla keçileri kullanarak örümcek ağı elde etmek için bir anlaşma yapıyor. Bu gelişmiş gen teknolojisi keçilerin süt bezleri ve örümceklerin salgı bezleri arasındaki benzerlikten dolayı tercih ediliyor. Keçilerde yapılan bazı genetik değişikliklerle keçilerin DNA’ları, süt yerine ipek salgılamalarını sağlayacak özellikte düzenlenmeye çalışılmaktadır.(4)

Bilim adamlarının yapay olarak birebir benzerini üretmeye çalıştıkları örümcek ipliği, 380 milyon yıldan beri örümcek tarafından kusursuzca örülmektedir.(5)

Bu durum, kuşkusuz Allah’ın kusursuz yaratışının delillerinden biridir. Şüphesiz bu olağanüstü olayların hepsi de Allah’ın kontrolündedir ve O’nun izniyle gerçekleşmektedir.

Alıntılar

  1. http://www.chm.bris.ac.uk/webprojects2002/edwards/future.htm
  2. Endeavour, “Structure and Properties of Spider Silk”, Ocak 1986, sayı 10, s.42
  3. National Geographic, “Spiders and Cavemen Puzzle Evolutionists With Their Art”, Bill Eberhard, 2001 Ağustos
  4. http://www.chm.bris.ac.uk/webprojects2002/edwards/future.htm
  5. “A Devonian Spinneret: Early Evidence of Spiders and Silk Use ,” Science, Shear, W.A. , J.M.Palmer, 246:479-481.

Yazar / Onur Yıldız Biyolog / İstanbul Üniversitesi Biyoloji Bölümü

Rating overview

  • Örümcek İpeği Üreten Keçiler
Total score
Good 4.5